همانطورکه گفته شد ترخیص کالا را به عنوان یک فرآیند در نظر می گیرند چرا که دارای ورودی، خروجی و عملیات اجرایی مشخصی است. در فرآیند ترخیص، کالا به عنوان ورودی فرآیند، وارد گمرک می شود و بعد از انجام عملیات اجرایی بر روی آن، از گمرک خارج می گردد. عملیات اجرایی شامل ورود اطلاعات در سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی (اظهار کالا)، ارزیابی کالا (درصورت نیاز و تشخیص گمرک)، کارشناسی کالا،  صدور شناسه پرداخت و پرداخت وجه پروانه است. در واقع بعد از این که محموله مورد نظر به وسیله کانتینرهای حمل کننده کالا به گمرک رسید، کالا در انبارهای مختص گمرک قرار می گیرد. سپس اسناد مربوطه توسط فروشنده کالا برای خریدار ارسال شده و خریدار و یا نماینده قانونی وی (ترخیص کار) با استفاده از این اسناد می تواند جهت دریافت قبض انبار و ترخیصیه و انجام امور مربوط به ترخیص کالا اقدام نماید. قبل از حضور در گمرک باید اطلاعات مربوط به ثبت سفارش از طریق درگاه اینترنتی در سامانه گمرک ثبت گردد، سپس ترخیص کار به همراه اسناد کامل و وکالت نامه قانونی در گمرک حاضر گردد و بقیه مراحل مربوط به ترخیص کالا را به ترتیب سپری نماید، تا به این ترتیب مجوز خروج کالا از گمرک را دریافت کند. در واقع در این مرحله تشریفات گمرکی مربوط به ترخیص شکل می گیرد که نوع تشریفات گمرکی بر اساس اهداف واردات و صادرات کالا و همچنین نوع رویه گمرکی می تواند متفاوت باشد. گفتنی است رویه های گمرکی ترخیص کالا برای تسهیل امور و ترخیص کالا توسط هیئت وزیران تدوین شده و به وزارت امور اقتصاد و دارایی کشور و به طبع آن گمرک جمهوری اسلامی ایران ابلاغ گردیده ‌است.